آخرین مطالب
امکانات وب
آرا
فرهنگ فارسی عمید
۱. = آراستن۲. آراینده (در ترکیب با کلمۀ دیگر): انجمن‌آرا، بزم‌آرا، جهان‌آرا، خودآرا، رزم‌آرا، سخن‌آرا.۳. (اسم) [مخففِ آرایش] [قدیمی] زیب؛ زیور: ◻︎ میان گوهر و زیور سراپای / بتان را زشت کرده زیب و آرای (فخرالدین‌اسعد: ۱۲۶).
آرمان گرا
فرهنگ فارسی عمید
ایده‌آلیست.
ابرا
فرهنگ فارسی عمید
۱. (حقوق) چشم‌پوشی طلبکار از طلب.۲. [قدیمی] بیزار کردن؛ بری کردن.۳. [قدیمی] از بیماری رهاندن؛ شفا دادن.
اپرا
فرهنگ فارسی عمید
۱. نمایش با ساز و آواز؛ تئاتری که در آن هنرپیشگان فقط شعر و آواز می‌خوانند.۲. [مجاز] محل اجرای این نوع نمایش.
اجترا
فرهنگ فارسی عمید
دلیر بودن؛ دلیری؛ بی‌پروایی.
اجرا
فرهنگ فارسی عمید
۱. روا کردن امری؛ عمل کردن کاری طبق برنامۀ قبلی.۲. [قدیمی] راندن.۳. [قدیمی] جاری کردن آب؛ روان ساختن.۴. (اسم) [قدیمی] مقرری سالیانه به مٲموران دیوان و سپاهیان.
اخرا
فرهنگ فارسی عمید
۱. نوعی خاک رس به رنگ‌های مختلف زرد، سرخ، و قهوه‌ای که برای ساختن رنگ‌های نقاشی به کار می‌رود.۲. (صفت) به رنگ اخرا.
اخیرا
فرهنگ فارسی عمید
در زمان نزدیک به حال؛ به‌تازگی؛ نزدیک به زمان گفتگو.
ازایرا
فرهنگ فارسی عمید
= ازیرا
ازیرا
فرهنگ فارسی عمید
از برای این؛ برای این؛ ازاین‌جهت: ◻︎ بگو دل را که گِرد غم نگردد / ازیرا غم به خوردن کم نگردد (مولوی۲: ۲۲۴).
استبرا
فرهنگ فارسی عمید
۱. (فقه) تخلیۀ کامل ادرار از مثانۀ مردان با فشردن مجرای آن.۲. (فقه) بازداشتن حیوان حلال‌گوشت از خوردن چیزهای نجس.۳. برائت خواستن از وام یا عیب و تهمت؛ طلب برائت کردن.۴. [قدیمی] خودداری از نزدیکی با زن به منظور سپری شدن مدت حیض.
استقرا
فرهنگ فارسی عمید
۱. تفحص، جستجو، تحقیق، و کنجکاوی.۲. (منطق) جزئیات را بررسی کردن و یک حکم کلی استخراج کردن؛ از جزء به کل رسیدن.
اسرا
فرهنگ فارسی عمید
۱. هفدهمین سورۀ قرآن کریم، مکی، دارای ۱۱۱ آیه؛ بنی‌اسرائیل؛ سبحان.۲. [قدیمی] سیر دادن در شب؛ در شب راه رفتن؛ در شب سیر کردن.
اطرا
فرهنگ فارسی عمید
مبالغه کردن در مدح کسی؛ از حد درگذشتن در مدح و ستایش کسی.
اغرا
فرهنگ فارسی عمید
۱. برانگیختن؛ تحریک کردن.۲. وادار کردن.۳. دشمنی انداختن میان دو کس.۴. آزمند گردانیدن.
افترا
فرهنگ فارسی عمید
تهمت زدن؛ به دروغ نسبت خیانت یا گناه به کسی دادن.
افرا
فرهنگ فارسی عمید
درختی شبیه درخت چنار، پرشاخ‌وبرگ و سایه‌افکن با برگ‌های پنجه‌ای و دارای بریدگی بسیار که بلندیش تا ۲۰ متر می‌رسد و چوب آن در مبل‌سازی به کار می‌رود.
اکترا
فرهنگ فارسی عمید
۱. کرایه کردن؛ به کرایه گرفتن.۲. کرایه دادن.
اککرا
فرهنگ فارسی عمید
= عاقرقرحا
اگرا
فرهنگ فارسی عمید
نوعی آش آرد؛ آشی که با خمیر آرد گندم درست کنند.
امرا
فرهنگ فارسی عمید
= امیر
امیرالامرا
فرهنگ فارسی عمید
۱. فرماندهِ کل سپاه.۲. عنوان حکام و پادشاهانی که بر کل سرزمین حکومت می‌کردند
انارگیرا
فرهنگ فارسی عمید
کوکنار؛ خشخاش.
انجمن آرا
فرهنگ فارسی عمید
آرایندۀ انجمن؛ کسی که مایۀ زینت انجمن است؛ کسی که میان انجمن هوش و حواس همه متوجه او باشد.
اورا
فرهنگ فارسی عمید
قلعه؛ حصار.
ایرا
فرهنگ فارسی عمید
۱. زیرا.۲. از این جهت؛ به این دلیل.
ایرمان سرا
فرهنگ فارسی عمید
۱. مهمان‌سرا؛ مهمان‌خانه: ◻︎ بنگر چه ناخلف پسری کز وجود تو / دارالخلافهٴ پدر است ایرمان‌سرا (خاقانی: ۱۵).۲. خانۀ عاریه.۳. [مجاز] دنیا.
باحورا
فرهنگ فارسی عمید
گرمای سخت تموز؛ شدت گرما در تابستان.
باغ پیرا
فرهنگ فارسی عمید
بوستان‌پیرا؛ باغبان؛ آن‌که گل‌ها و درختان باغ را پیراید.
برا
فرهنگ فارسی عمید
۱. بُرنده.۲. [مجاز] توانمند.
برون سرا
فرهنگ فارسی عمید
ویژگی پول قلبی که در خارج از ضراب‌خانه سکه می‌زدند.
بزم آرا
فرهنگ فارسی عمید
کسی که مجلس عیش و عشرت و بزم را می‌آراید؛ آن‌که مجلس عیش و مهمانی را زینت می‌دهد؛ بزم‌آراینده.
بستان آرا
فرهنگ فارسی عمید
باغبان.
بستان پیرا
فرهنگ فارسی عمید
باغبان؛ کسی که گل‌ها و درختان باغ را پیرایش می‌دهد.
بستان سرا
فرهنگ فارسی عمید
۱. سرابُستان.۲. باغچه و باغ سر خانه.۳. خانۀ بزرگ که دارای گل‌ها و درختان بسیار باشد.
بصرا
فرهنگ فارسی عمید
= بصیر
بغرا
فرهنگ فارسی عمید
خوک نر؛ گراز.
بی چون وچرا
فرهنگ فارسی عمید
۱. قطعی؛ مسلّم.۲. (قید) بی‌گفتگو؛ بی‌حرف.
پذیرا
فرهنگ فارسی عمید
۱. پذیرنده؛ قبول‌کننده.۲. پیشوازکننده.⟨ پذیرا شدن: (مصدر متعدی) به پیشواز کسی رفتن.
پرده سرا
فرهنگ فارسی عمید
سراپرده؛ خیمه؛ چادر: ◻︎ بر در پرده‌سرای خسرو پیروزبخت / از پی داغ آتشی افروخته خورشیدوار (فرخی: ۱۷۶).
پوست پیرا
فرهنگ فارسی عمید
کسی که پوست حیوانات را پاک می‌کند و پرداخت می‌دهد؛ دباغ؛ آشگر.
پوستین پیرا
فرهنگ فارسی عمید
پوستین‌دوز؛ واتگر.
پیرا
فرهنگ فارسی عمید
۱. = پیراستن۲. پیراینده (در ترکیب با کلمۀ دیگر): بوستان‌پیرا، پوست‌پیرا، ناخن‌پیرا.
پیش پیرا
فرهنگ فارسی عمید
آن‌که سرگذشت‌ها و داستان‌های پیشینیان را بپیراید و نظم‌وترتیب دهد: ◻︎ کجا پیش‌پیرای پیر کهن / غلط رانده بود از درستی سخن (نظامی۵: ۱۰۱۵).
پیکرآرا
فرهنگ فارسی عمید
۱. آن‌که پیکر را آرایش دهد؛ آرایندۀ پیکر.۲. نقاش.۳. (اسم، صفت فاعلی) مجسمه‌ساز؛ بت‌تراش؛ بتگر.
تارا
فرهنگ فارسی عمید
ستاره؛ کوکب.
تبرا
فرهنگ فارسی عمید
۱. بیزاری جستن و دوری کردن.۲. (فقه) [مقابلِ تولا] در تشیع، دشمن شمردن دشمنان علی‌بن ابی‌طالب و فرزندانش.
ترا
فرهنگ فارسی عمید
۱. دیوار.۲. سد.۳. دیوار بلند و محکم: ◻︎ صف دشمن تو را ناستد پیش / ور همه آهنین ترا باشد (بلخی: شاعران بی‌دیوان: ۲۹).
ثرا
فرهنگ فارسی عمید
=ثری sarā
جاری مجرا
فرهنگ فارسی عمید
قائم‌مقام؛ جانشین.
جرا
فرهنگ فارسی عمید
نفقه؛ وظیفه؛ مواجب؛ مستمری: ◻︎ گفت شاهنشه جرایش کم کنید / ور بجنگد نامش از خط برزنید (مولوی: ۵۸۱).
جهان آرا
فرهنگ فارسی عمید
۱. زینت‌دهندۀ جهان.۲. [مجاز] زیبا.۳. آرایندۀ جهان؛ نظم‌دهنده به جهان.
چامه سرا
فرهنگ فارسی عمید
۱. شاعر.۲. آوازخوان که شعری را با آواز بخواند.
چپ گرا
فرهنگ فارسی عمید
کسی که با سیاست و روش دولت و اوضاع موجود کشورش مخالف است.
چرا
فرهنگ فارسی عمید
علف خوردن حیوانات علف‌خوار در چراگاه؛ چریدن: ◻︎ نَفْس خرگوشت به صحرا در چَرا / تو به قعر این چهِ چون و چِرا (مولوی: ۹۰).⟨ چرا دادن: (مصدر متعدی) [قدیمی] به چرا بردن.⟨ چرا داشتن: (مصدر لازم) [قدیمی] = ⟨ چرا کردن⟨ چرا کردن: (مصدر لا...
چکامه سرا
فرهنگ فارسی عمید
۱. شاعر.۲. ٢. قصیده‌گو؛ قصیده‌سرا.
چمن آرا
فرهنگ فارسی عمید
چمن‌آراینده؛ آرایش‌دهندۀ چمن؛ باغبان.
چمن پیرا
فرهنگ فارسی عمید
۱. پیرایندۀ چمن؛ پیرایش‌دهندۀ چمن.۲. باغبان.
حرا
فرهنگ فارسی عمید
۱. ناحیه؛ ساحت.۲. گشادگی و فضای وسیع میان خانه.
حرم سرا
فرهنگ فارسی عمید
محلی در خانۀ پادشاهان و بزرگان که جایگاه اقامت زنان و دختران بوده است؛ اندرونی.
حماسه سرا
فرهنگ فارسی عمید
شاعری که شعرهای حماسی می‌سراید.
حمرا
فرهنگ فارسی عمید
سرخ‌رنگ.
حورا
فرهنگ فارسی عمید
= حور
خارا
فرهنگ فارسی عمید
۱. (زمین‌شناسی) نوعی سنگ سخت؛ گرانیت: ◻︎ رخ خارا به خون لعل می‌شست / مگر در سنگ خارا لعل می‌جست ـ چو از لعل لب شیرین خبر یافت / به سنگ خاره در گفتی گهر یافت (نظامی۲: ۲۲۹).۲. [قدیمی] نوعی پارچۀ ابریشمی دست‌باف، ستبر، موج‌دار، و رنگین یا سفید: ◻︎ چون ب...
خضرا
فرهنگ فارسی عمید
۱. سبز: به‌سان مرغزار سبزرنگ اندر شده گِردش / به یک ساعت ملون کرده روی گنبد خضرا (فرخی: ۱).۲. (اسم) سبزه‌زار.
خلوت سرا
فرهنگ فارسی عمید
= خلوت‌خانه
خواجه سرا
فرهنگ فارسی عمید
مرد خایه‌کشیده یا غلام خصی‌شده که در حرم‌سرا و اندرون خانۀ بزرگان خدمت می‌کرده.
خودآرا
فرهنگ فارسی عمید
آن‌که خود را آرایش می‌کند.
خورا
فرهنگ فارسی عمید
درخور؛ سزاوار؛ شایسته؛ لایق.
خوش سرا
فرهنگ فارسی عمید
= خوش‌آواز: ◻︎ نگه داشت بر طاق بستان‌سَرای / یکی نامور بلبل خوش‌سرای (سعدی۱: ۱۵۶).
خیره درا
فرهنگ فارسی عمید
یاوه‌گو.
دادسرا
فرهنگ فارسی عمید
قسمتی از ادارۀ دادگستری شامل شعبه‌های بازپرسی که کارمندان آن زیر نظر دادستان کار می‌کنند.
دارا
فرهنگ فارسی عمید
دارنده؛ چیزدار؛ مال‌دار؛ ثروتمند.
داستان سرا
فرهنگ فارسی عمید
۱. کسی که داستان بگوید یا بنویسد؛ داستان‌گو؛ قصه‌گو.۲. افسانه‌سرای.
دانش آرا
فرهنگ فارسی عمید
آرایندۀ دانش؛ زینت‌دهندۀ علم‌ودانش.
دانش سرا
فرهنگ فارسی عمید
۱. سرای دانش؛ خانۀ علم؛ جای دانش آموختن.۲. مدرسه‌ای که برای مدارس معلم تربیت می‌کند؛ دارالمعلمین.⟨ دانش‌سرای عالی: مدرسه‌ای که در آن دبیر برای دبیرستان‌ها تربیت می‌کنند.⟨ دانش‌سرای مقدماتی: مدرسه‌ای که آموزگار برای دبستان‌ها تربیت می‌کند.
درا
فرهنگ فارسی عمید
۱. زنگ بزرگ که بر گردن چهارپایان ببندند؛ جرس: ◻︎ درآینده هر‌سو درای شتر / ز بانگ تهی مغز را کرده پُر (نظامی۵: ۸۰۴).۲. پتک.
درم سرا
فرهنگ فارسی عمید
کارخانه یا محلی که در آن پول سکه بزنند؛ دارالضرب؛ ضراب‌خانه.
دروزرا
فرهنگ فارسی عمید
از گیاهان گوشت‌خوار یا حشره‌خوار که دارای ۶ تا ۱۲ برگ پهن با دم‌برگ دراز است و در سطح برگ‌ها کرک‌های چسبناک و بلند وجود دارد و بیشتر در نواحی باتلاقی و نقاط سرد و معتدل و مرطوب می‌روید. در طب به عنوان ضد تشنج و سیاه‌سرفه به کار می‌رود.
دستان سرا
فرهنگ فارسی عمید
دستان‌سراینده؛ سرودخوان؛ نغمه‌سرا.
دکترا
فرهنگ فارسی عمید
درجۀ دکتری.
دلارا
فرهنگ فارسی عمید
۱. چیزی یا کسی که مایۀ نشاط و خرمی دل باشد؛ دل‌آراینده.۲. محبوب و معشوق؛ دلبر زیبا.
دولت سرا
فرهنگ فارسی عمید
سرای دولت؛ بارگاه؛ قصر؛ کاخ سلطنتی.
را
فرهنگ فارسی عمید
۱. علامت مفعول صریح (بی‌واسطه) که بیشتر با مفعول می‌آید و کلمۀ پیش از خود را به حالت مفعولی درمی‌آورد: فریدون جمشید را زد، کتاب را خرید.۲. (حرف اضافه) [قدیمی] برایِ؛ بهرِ؛ ازجهتِ؛ ازپیِ: ◻︎ ز مادر همه مرگ را زادهایم / برآنیم گردن وُرا داده‌ایم (فردوس...
راورا
فرهنگ فارسی عمید
خارپشت؛ جوجه‌تیغی؛ زافه.
رئیس الوزرا
فرهنگ فارسی عمید
رئیس وزیران؛ نخست‌وزیر.
رزم آرا
فرهنگ فارسی عمید
۱. کسی که در صف‌آرایی و کار جنگ ورزیده و ماهر باشد؛ رزم‌آراینده.۲. دلاوری که در جنگ و نبرد هنرنمایی کند.
زابه را
فرهنگ فارسی عمید
۱. بیچاره؛ دربه‌در؛ بی‌خانمان.۲. سرگردان؛ حیران.⟨ زابه‌را شدن: (مصدر لازم) [عامیانه، مجاز] ناگزیر از ترک جا و مکان خود شدن.⟨ زابه‌را کردن: (مصدر متعدی) [عامیانه، مجاز]۱. کسی را ناچار از ترک جا و مکان مٲلوف خود کردن.۲. حیران و سرگردان کردن.
زمترا
فرهنگ فارسی عمید
ریشخند: ◻︎ گر گشاید به عیب دیدۀ کاژ / چه زمترا زند بر این هر ژاژ (سنائی: معین: زمترا).
زوفرا
فرهنگ فارسی عمید
انیسون بری.
زهرا
فرهنگ فارسی عمید
= ازهر
زیرا
فرهنگ فارسی عمید
ازیرا؛ از این راه؛ از این رو؛ از این جهت؛ ایرا.⟨ زیراک: (حرف) [قدیمی] ازیراک؛ زیرا که؛ برای این‌که.
سارا
فرهنگ فارسی عمید
زبده؛ خالص؛ بی‌غش: زر سارا، عنبر سارا، مشک سارا: ◻︎ چه حاصل زآنکه دانی کیمیا را / مس خود را نکرده زرّ سارا (جامی۵: ۲۰۱).
سبزگرا
فرهنگ فارسی عمید
= سبزقبا
سپنج سرا
فرهنگ فارسی عمید
۱. سرای سپنج؛ سرای سپنجی.۲. [مجاز] دنیا.
سپه آرا
فرهنگ فارسی عمید
فرماندهِ سپاه که آرایش سپاه کند؛ آرایندۀ سپاه.
ستبرا
فرهنگ فارسی عمید
ضخامت؛ ستبری؛ کلفتی؛ گندگی.
سخن آرا
فرهنگ فارسی عمید
۱. کسی که خوب چیز بنویسد.۲. آن‌که خوب سخن بگوید.
سرا
فرهنگ فارسی عمید
۱. خانه؛ جا؛ مکان؛ منزل.۲. خانۀ بزرگ.⟨ سرای بقا: [قدیمی، مجاز] = ⟨ سرای پسین⟨ سرای پسین: [قدیمی، مجاز] آخرت؛ جهان دیگر.⟨ سرای جاوید: [مجاز] دنیای دیگر؛ عالم دیگر؛ بهشت.⟨ سرای سپنج: [قدیمی]۱. خانۀ عاریت.۲. [مجاز] دنیا.⟨ س...
سرسرا
فرهنگ فارسی عمید
فضای سرپوشیده در مدخل عمارت.
سرودسرا
فرهنگ فارسی عمید
۱. آن‌که سرود بخواند؛ سرودسراینده.۲. [قدیمی] آوازه‌خوان؛ مغنی.
سفرا
فرهنگ فارسی عمید
= سفیر
سمیرا
فرهنگ فارسی عمید
گیاهی شبیه کاسنی که در طب به کار می‌رود.
شرا
فرهنگ فارسی عمید
۱. خریدن.۲. فروش.Δ این کلمه از اضداد است.
شعرا
فرهنگ فارسی عمید
دو ستاره در صورت فلکی کلب اکبر و کلب اصغر؛ دوخواهران.⟨ شعرای شامی: (نجوم) ستارۀ قدر اول از صورت کلب اصغر؛ غمیصا.⟨ شعرای یمانی: (نجوم) ستارۀ قدر اول از صورت کلب اکبر که روشن‌ترین ستاره‌ها است و در شب‌های تابستان نمایان می‌شود؛ شباهنگ؛ عبور.
شورا
فرهنگ فارسی عمید
۱. کنکاش؛ مشورت.۲. (اسم) چهل‌ودومین سورۀ قرآن کریم، مکی، دارای ۵۳ آیه؛ حم؛ عسق.
شهرآرا
فرهنگ فارسی عمید
۱. آرایندۀ شهر؛ آرایش‌کنندۀ شهر.۲. (اسم مصدر) زیب و زینت بستن شهر؛ آذین‌بندی شهر.
صحرا
فرهنگ فارسی عمید
۱. (جغرافیا) زمین پهناور بی‌آب‌وعلف؛ دشت؛ بیابان.۲. (کشاورزی) زمینی که در آن زراعت می‌کنند.
صغرا
فرهنگ فارسی عمید
۱. کوچک؛ کوچک‌تر.۲. (اسم) [مقابلِ کبری] (منطق) قضیۀ کوچک یا قضیۀ اول، مثلاً در «هر انسانی حیوان است»، «هر حیوانٍی جسم است»، «پس هر انسانی حیوان است» قضیۀ «هر انسانٍی حیوان است»، صغراست.
صفرا
فرهنگ فارسی عمید
۱. (زیست‌شناسی) مایعی زردرنگ در بدن انسان که از کبد ترشح می‌شود و در هضم چربی‌ها نقش دارد؛ زرداب.۲. (طب قدیم) از اخلاط چهارگانۀ بدن.۳. [قدیمی، مجاز] هوس.۴. [قدیمی، مجاز] خشم؛ غضب.⟨ صفرا کردن: (مصدر لازم) [قدیمی، مجاز] تندخویی کردن؛ خشم گرفتن.
صورت آرا
فرهنگ فارسی عمید
۱. = آرایشگر۲. [مجاز] = نقاش
صوم العذارا
فرهنگ فارسی عمید
روزۀ سه‌روزۀ مسیحیان که از دوشنبۀ بعد از عید تجلی آغاز می‌شود.
ضرا
فرهنگ فارسی عمید
۱. زیان؛ خسارت.۲. گزند.۳. [مقابلِ سرّاء] قحط؛ سختی؛ تنگ‌دستی.
طرا
فرهنگ فارسی عمید
به‌کل؛ همگی.
طرب آرا
فرهنگ فارسی عمید
آرایندۀ مجلس طرب و شادی؛ گرم‌کنندۀ مجلس بزم.
طرب سرا
فرهنگ فارسی عمید
طرب‌خانه؛ محل عیش‌وعشرت.
طغرا
فرهنگ فارسی عمید
۱. چند خط منحنی تودرتو که اسم شخص در ضمن آن گنجانیده می‌شود و بیشتر در روی مسکوکات یا مهر اسم نقش می‌کنند. در قدیم بر سر نامه‌ها و فرمان‌ها می‌نگاشتند: ◻︎ به طاق آن دو ابروی خمیده / مثالی را دو طغرا برکشیده (نظامی۲: ۲۹۰).۲. [مجاز] فرمان؛ حکم.۳. [مجاز...
ظاهرا
فرهنگ فارسی عمید
برحسب ظاهر؛ چنان‌که به نظر می‌آید.
ظلمت سرا
فرهنگ فارسی عمید
دنیا؛ ظلمت‌کده.
عاریت سرا
فرهنگ فارسی عمید
دنیای فانی: ◻︎ از عافیت مپرس که کس را نداده‌اند / در عاریت‌سرای جهان عافیت عطا (خاقانی: ۴).
عاشورا
فرهنگ فارسی عمید
روز دهم ماه محرم که حسین‌بن علی در کربلا شهید شد و شیعیان در این روز عزاداری می‌کنند.
عالم آرا
فرهنگ فارسی عمید
آرایندۀ عالم؛ آرایش‌دهندۀ عالم؛ جهان‌آرا.
عبارت آرا
فرهنگ فارسی عمید
آرایندۀ عبارت؛ آرایندۀ سخن؛ سخن‌آرا.
عبوسا قمطریرا
فرهنگ فارسی عمید
سخت‌ترش‌رو و اخمو؛ با روی ترش و گرفته. Δ مٲخوذ از آیۀ ۱۰ سورۀ انسان «اِنّا نَخافُ مِن رَبَّنا یَوماً عبوساً قمطریرا» (= همانا می‌ترسیم از پروردگار خود از روزی سخت که روی‌ها ترش و گرفته باشد).
عذرا
فرهنگ فارسی عمید
۱. بکر؛ دوشیزه.۲. (صفت) [مجاز] ویژگی سخنی که پیش از آن گفته نشده؛ سخن تازه‌آورده.۳. [مقابلِ نهان] پیدا؛ آشکار.۴. (قید) به‌تنهایی؛ تنها.
عشیرا
فرهنگ فارسی عمید
= عشیران
عورا
فرهنگ فارسی عمید
= اعور
غبرا
فرهنگ فارسی عمید
۱. غبارآلود.۲. (اسم) (نجوم) زمین.
غبیرا
فرهنگ فارسی عمید
۱. (زیست‌شناسی) درخت سنجد.۲. شرابی که از گندم یا ارزن می‌گرفتند.
غدرا
فرهنگ فارسی عمید
۱. تاریکی.۲. شب تاریک
غرا
فرهنگ فارسی عمید
۱. فصیح، بلیغ، و شیوا: قصیدۀ غرا، ابیات غرا.۲. [قدیمی] روشن؛ درخشان.
غربت گرا
فرهنگ فارسی عمید
آن‌که مایل و راغب به غربت باشد؛ غربت‌گزین: ◻︎ به یاد حریفان غربت گرای / کز ایشان نبینم یکی را به جای (نظامی۵: ۷۷۵).
غزل سرا
فرهنگ فارسی عمید
غزل‌سراینده؛ آن‌که غزل سراید؛ غزل‌گو؛ غزل‌پرداز.
غم سرا
فرهنگ فارسی عمید
۱. جای غم و اندوه؛ خانۀ غم؛ غم‌خانه؛ غمکده.۲. [مجاز] دنیا.
فاشرا
فرهنگ فارسی عمید
گیاهی خاردار، با تارهایی شبیه تاک و میوه‌ای سرخ‌رنگ، و خوشه‌دار و به اندازۀ نخود که به گیاهان و اشیای نزدیک خود می‌پیچد و مصرف دارویی دارد؛ هزارکشان؛ هزارجشان؛ هزارافشان؛ هزارشاخ؛ سپیدتاک؛ ماردارو؛ ارجالون.
فرا
فرهنگ فارسی عمید
۱. (در ترکیب با کلمۀ دیگر): دورتر؛ بالاتر؛ آن‌سوتر: فرابنفش، فراطبیعی.۲. [قدیمی] در: ◻︎ این همه محنت که فراپیش ماست / اینت صبوری که دل ریش ماست (نظامی۱: ۶۲).۳. [قدیمی] نزدیکِ؛ نزدِ: ◻︎ سر فراگوش من آورد به آواز حزین / گفت کای عاشق دیرینهٴ من خوابت هس...
فقرا
فرهنگ فارسی عمید
= فقیر
فورا
فرهنگ فارسی عمید
به‌شتاب؛ بی‌درنگ.
قرا
فرهنگ فارسی عمید
= قاری
قصارا
فرهنگ فارسی عمید
۱. غایت جهد؛ منتهای جهد.۲. غایت؛ پایان امر.
قصیده سرا
فرهنگ فارسی عمید
شاعری که قصیده می‌سراید؛ چکامه‌سرا.
قضارا
فرهنگ فارسی عمید
ازقضا؛ اتفاقاً.
قمرا
فرهنگ فارسی عمید
دارای مهتاب؛ مهتابی.
قهقرا
فرهنگ فارسی عمید
۱. عقب.۲. (اسم مصدر) [قدیمی] بازگشت به عقب؛ پس‌پس رفتن.
کارپیرا
فرهنگ فارسی عمید
آن‌که کاری را راه می‌اندازد؛ کارپیراینده.
کاروان سرا
فرهنگ فارسی عمید
۱. ساختمانی بزرگ در داخل شهر یا میان راه که کاروان‌ها در آنجا اقامت می‌کردند؛ کاروان‌خانه.۲. [عامیانه، مجاز] جایی که رفت‌وآمد در آن زیاد است: خانهٴ ما کاروان‌سرا شده.۳. [قدیمی، مجاز] دنیا.
کبرا
فرهنگ فارسی عمید
=مار ⟨ مار کبرا
کتیرا
فرهنگ فارسی عمید
شیرۀ خشک‌شدۀ گون که از شکاف ساقه‌های آن به دست می‌آید و مصرف دارویی و صنعتی دارد.
کرا
فرهنگ فارسی عمید
۱. کدام کس را؛ چه کس را.۲. هر‌که را؛ هر‌کس را.
کمرا
فرهنگ فارسی عمید
۱. اتاقی برای نگه‌داری چهارپایان.۲. طاق؛ گنبد.۳. دیوار بلند.۴. کمربند.
کهف الفقرا
فرهنگ فارسی عمید
پناهگاه فقیران؛ پناه تهیدستان.
کیارا
فرهنگ فارسی عمید
۱. اندوه؛ ملال.۲. خفگی.۳. ویار.
گرا
فرهنگ فارسی عمید
۱. بنده؛ غلام.۲. حجام.۳. دلاک.
گردون گرا
فرهنگ فارسی عمید
۱. آن‌که آهنگ رسیدن به آسمان کند.۲. [مجاز] خواهان ترقی و اعتلا.
گزارا
فرهنگ فارسی عمید
گزارنده؛ طرح‌کننده؛ طراح: ◻︎ گزارای نقش گزارش‌پذیر / که نقش از گزارش ندارد گزیر (نظامی۵: ۷۸۳).
گل پیرا
فرهنگ فارسی عمید
کسی که کارش پیرایش دادن و تربیت کردن گل است؛ باغبان؛ گل‌کار.
گلشن آرا
فرهنگ فارسی عمید
آرایندۀ گلشن؛ باغبان.
گوارا
فرهنگ فارسی عمید
۱. هر‌چیز خوردنی یا آشامیدنی که لذیذ و خوشمزه باشد.۲. خوراکی که زود هضم شود.
گوهرآرا
فرهنگ فارسی عمید
آنچه یا آن‌که گوهر را بیاراید و زینت بدهد.
گیتی آرا
فرهنگ فارسی عمید
آرایندۀ گیتی؛ جهان‌آرا؛ عالم‌آرا.
گیرا
فرهنگ فارسی عمید
۱. گیرنده.۲. [مجاز] جذاب؛ دلربا.
لازم الاجرا
فرهنگ فارسی عمید
امری که اجرای آن واجب است.
لایقرا
فرهنگ فارسی عمید
نوشته‌ای که خوانده نشود؛ ناخوانا.
لشکرآرا
فرهنگ فارسی عمید
لشکرآراینده؛ نظم‌دهندۀ لشکر؛ فرماندهِ لشکر.
لشکرگرا
فرهنگ فارسی عمید
= لشکرکش
لک درا
فرهنگ فارسی عمید
هرزه‌درا؛ بیهوده‌گو: ◻︎ گفت ریمن مرد خام لک‌درای / پیش آن فرتوت پیر ژاژخای (لبیبی: لغت‌نامه: لک‌درای).
لوترا
فرهنگ فارسی عمید
زبانی که چند نفر برای خود ترتیب بدهند و با آن صحبت کنند که دیگران نفهمند، مانندِ زبان زرگری.
لیلةالاسرا
فرهنگ فارسی عمید
شب معراج پیغمبر اسلام.
ماجرا
فرهنگ فارسی عمید
۱. آنچه واقع شده؛ آنچه جاری شده؛ آنچه رخ داده.۲. شرح حال.۳. حادثه؛ پیشامد.
ماشرا
فرهنگ فارسی عمید
ورم و آماس دموی در پوست بدن.
ماورا
فرهنگ فارسی عمید
پشت سر؛ آنچه در پشت چیزی قرار دارد.
مبارا
فرهنگ فارسی عمید
= مبارات: ◻︎ گر دَمِ خُلع و مبارا می‌رود / بد مبین ذکر بخارا می‌رود (مولوی: ۴۸۵)
مبرا
فرهنگ فارسی عمید
کسی که پاک از تهمت است؛ تبرئه‌شده.
مجرا
فرهنگ فارسی عمید
۱. محل عبور؛ ممر؛ جای روان شدن.۲. روش عادی و طبیعی انجام یک امر.۳. (ادبی) در قافیه، حرکت رَوی.
مجلس آرا
فرهنگ فارسی عمید
آن‌که مجلس را به وجود خود بیاراید.
مدارا
فرهنگ فارسی عمید
با کسی نرمی و ملاطفت کردن؛ به‌نرمی و حسن خلق با کسی رفتار کردن: ◻︎ مدارا خرد را برادر بُوَد / خرد بر سر دانش افسر بُوَد (فردوسی: ۷/۱۸۰).
مدحت سرا
فرهنگ فارسی عمید
= مدیحه‌سرا
مدحه سرا
فرهنگ فارسی عمید
مدح‌کننده و ستایشگر کسی به‌ویژه در شعر.
مدیحه سرا
فرهنگ فارسی عمید
شاعری که در مدح دیگران شعر می‌گوید.
مرا
فرهنگ فارسی عمید
۱. ستیزه کردن.۲. نزاع؛ جدال؛ ستیزه.⟨ مرا کردن: [قدیمی] = مِرا
مطرا
فرهنگ فارسی عمید
تر‌و‌تازه؛ آب‌دار.
ملک آرا
فرهنگ فارسی عمید
آن‌که موجب آرایش و رونق مملکت است.
ملک الشعرا
فرهنگ فارسی عمید
عنوانی برای هریک از شاعران درباری که نسبت به شعرای دیگر بالاترین مقام را داشته است.
مهرا
فرهنگ فارسی عمید
خوب‌پخته‌شده (گوشت).
مهمان سرا
فرهنگ فارسی عمید
۱. [مجاز] دنیا.۲. [قدیمی] = مهمان‌خانه
ناپذیرا
فرهنگ فارسی عمید
ناپذیرنده.
ناخن پیرا
فرهنگ فارسی عمید
۱. آلتی که با آن ناخن را کوتاه کنند؛ ناخن‌گیر.۲. کسی که ناخن‌های دست‌وپای دیگران را می‌چیند و صاف می‌کند.
نصارا
فرهنگ فارسی عمید
= نصرانی
نظرا
فرهنگ فارسی عمید
= نظیر
نغمه سرا
فرهنگ فارسی عمید
نغمه‌سراینده؛ سرودخوان؛ نغمه‌پرداز.
نکرا
فرهنگ فارسی عمید
۱. دها؛ زیرکی.۲. شدت؛ سختی.۳. (صفت) زشت؛ ناپسند.
نوحه سرا
فرهنگ فارسی عمید
شاعری که اشعار غم‌انگیز بگوید؛ نوحه‌خوان.
ورا
فرهنگ فارسی عمید
۱. سوا؛ جز.۲. [قدیمی] عقب؛ پس؛ پشت.
وزرا
فرهنگ فارسی عمید
= وزیر
ویرا
فرهنگ فارسی عمید
یادگیرنده؛ باهوش؛ کسی که حافظۀ خوب دارد.
هرا
فرهنگ فارسی عمید
گلوله‌ها و میخ‌های طلا و نقره که در زین و برگ اسب به کار ببرند: ◻︎ از بهر جنیبتان بالا / نی طوق آید ز من نه هرا (خاقانی۱: ۲۷)، ◻︎ ز حدّ بیستون تا طاق گرا / جنیبت‌ها روان با طوق و هرا (نظامی۲: ۳۰۲).
هلم جرا
فرهنگ فارسی عمید
به‌همین‌ترتیب؛ همچنین.
هم سرا
فرهنگ فارسی عمید
کسی که با دیگری در یک خانه زندگی کند؛ هم‌خانه.
همارا
فرهنگ فارسی عمید
= همواره
هنرسرا
فرهنگ فارسی عمید
آموزشگاهی که در آنجا صنعت و هنر تعلیم داده شود.
هورا
فرهنگ فارسی عمید
هلهلۀ تحسین و شادی.
یارا
فرهنگ فارسی عمید
۱. توان؛ نیرو.۲. جرئت؛ زهره: ◻︎ می‌خواست کزآن غم آشکارا / گرید نفسی، نداشت یارا (نظامی۳: ۵۰۰).
یاوه سرا
فرهنگ فارسی عمید
یاوه‌گو؛ بیهوده‌گو.
برچسب : نویسنده : ashin-sher5 بازدید : 266